Empati birçok yetişkin için “Bende bu duygu kesinlikle var” cümlesini kurdurtan ama derine bakıldığında kişide herhangi bir karşılığı bulunmayan durumdur. Genel olarak bahsetmek gerekirse kendini başkasının yerine koyma düşüncesi olan empati ne kadar küçük yaşta keşfedilirse çocuk o kadar olgun ve yardımsever olma özelliklerini bünyesinde barındırır.
Empati duygusu en erken 2 yaşta görülür. Kişi o yaşta kendi kararlarının olduğunu fark ettiğinde empatiyle de tanışmaya başlar. Hasta birini gördüğünde “Uff olmuş” diyerek hastayı öper. Böylece karşısındakinin acısını hisseden çocuk ona yardım etmek için en sevdiği oyuncağı hastaya verebilir. Çocuklar 6 yaşından itibaren kendi benliğinin farkına varır ve empati duygusunun bilinçli yapılışı bu yaşlardan itibaren başladığı bilinmektedir. İyi bir empati özelliği olan çocukların en büyük rol modelleri anne ve babasıdır.
Bebeklik döneminden itibaren anne ve babasıyla diyalogta bulunan çocuk ebeveynin yaptığı her davranışı doğru kabul eder. Hata yaptığında şiddet gören ya da azarlanan çocuk anne babasında gördüğü bu davranışı olağan kabul ederek ileride benzer durumla karşı karşıya kaldığında aynı şekilde azarlama ya da şiddet gösterir.
Çocuk hangi duyguyu hissederse hissetsin anne ve baba onu sevip okşarsa, ne sorunu var diye öğrenmeye çalışırsa çocuk da başkasıyla sorun yaşadığında aynı tepkiyi verir. Bazen anne baba öfkelendiğinde çocuğa bağırmak yerine “Neden bu davranışını gerçekleştiriyorsun?” diye sorarsa çocuk sorunun cevabını bulmaya çabalayacak ve böylece kendini dürüstçe haklı ya da haksız açıklamaya çalışacaktır.
Çocuğunda empati duygusunun varlığını tamamen geliştirmek isteyen anne ve baba, çocuğuna kitap okumalı ve kitaptaki karakterin neden öyle davrandığı hakkında çocukla karşılıklı tezler oluşturmalıdır. Kötü bir karakter için “Sence bu yaptığı doğru mu? Kötülük yaptığı insanlar neler hissetmişlerdir?” gibi sorular sorarak çocuğunuzu düşünmeye sevk edebilirsiniz.
Gerçek hayatta çocuğunuz bir arkadaşıyla tartışma yaşadığında “Sence neden öyle davrandı?” gibi sorular sorarak karşı tarafın neler hissettiğini düşünmesini sağlayabilirsiniz. Ama unutmayın, bu konuşmaları yaparken tarafsız olmalı, hangi taraf haksızsa nedenleriyle çocuğunuza açıklamalısınız.