Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığı

Teknolojiyle geçirilen zamanın kontrol edilmemesi ve teknolojiden uzak kalınamaması durumuna çocuklarda teknoloji bağımlılığı denir.

Teknoloji her yaştan insan için dikkat çekici, hayat kolaylaştırıcı bir alandır ve faydaları da bulunmaktadır. Ama çok vakit geçirilmesi çocuklarda teknoloji bağımlılığına neden olabilmektedir.

Çocuklar için de çizgi filmler, bilgisayar oyunları, internet kullanımı gibi etkinlikler; gelişimi destekleyici, eğlenceli olabilmektedir.

Ancak teknolojinin olumlu taraflarının olumsuz etkilerinin gölgesi altında kalmaması ancak ebeveynlerin sınır koyması ile mümkündür. Sınır koyulmadığında çocuklarda teknoloji bağımlılığı ortaya çıkabilir.

Çocuğun daha küçük yaşlarda teknolojiye hakim olması zekasının iyi olduğuna dair bir gösterge değildir. Çocuklar, sanal dünya ile ileri yaşlarda tanışan ebeveynlerinin aksine daha teknolojik bir dünyada doğmuş olmalarının da verdiği bir özellikle bu konuda daha  yetenekli oluyorlar. Ailelerin çocuklarının gelişimini desteklemek için teknoloji kullanımını çocuğun yaşına göre içerik ve süre bakımlarından denetlemeleri gerekmektedir.  Denetim olmazsa çocuğun psikolojisi olumsuz etkilenebilir hem de ilerde çocuklarda teknoloji bağımlılığına aday bir yetişkin olabilir.

Belirtiler Nelerdir?

Çocuklarda teknoloji bağımlılığında özellikle yoğun ekrana maruz kalan bir çocukta yaşa göre farklı belirtiler ortaya çıkmaktadır. Çocuklarda teknoloji bağımlılığı da küçük yaşta bu şekilde alışkanlıklarla ortaya çıkabilmektedir.

Özellikle çocuklarda teknoloji bağımlılığı, 0-3 yaş döneminde bulunduğu ortamda yoğun televizyon, tablet ya da bilgisayar ekranı izlemiş bir çocukta;

·              Dil ve konuşma becerilerinde gerilik meydana gelebilir, 

·              Çocuk her seslenildiğinde dönüp bakmayabilir.

·              Çocuk büyüdükçe dikkat eksikliği, öfke kontrolü yapmakta zorlanma yaşayabilir.

·              Çocuğun ailesiyle ya da dış çevreyle olan ilişkisini olumsuz etkileyebilir ve derslerinde geri kalma, ödevleri erteleme veya yapmama, yazı yazmaktan sıkılma şeklinde yansımaları olabilir.

Çocuklarda teknoloji bağımlılığı, dikkat eksikliği, ergenlik döneminde içe kapanma, teknoloji dışı etkinliklere katılmak istememe, aile ve arkadaş ilişkilerinde bozulma görülebilmektedir.

Teknolojinin ortaya çıkmasını kolaylaştırabildiği bu belirtiler dışında teknolojinin kendi de bir bağımlılık yaratma ihtimali ile riskli bir durumdur. Çocuklarda teknoloji bağımlılığı çocuğun geleceğini etkileyebilecek riskli bir durumdur.

Ebeveynler Ne Yapmalıdır?

Aileler öncelikle kendi teknoloji kullanım oranlarını analiz ekmelidir. Teknoloji bağımlılığı olan bir anne babanın çocuğunda da bu türde bir bağımlılığın oluşması daha yüksektir. Çünkü çocuklar öncelikle kendi anne babalarınına bakıp örnek alırlar.

   0-2 yaş döneminde teknoloji kullanımı önerilmemektedir.

Örneğin; İştahını arttırmak amacıyla çizgi film ile yemek yedirilen bir çocukta iştahsızlık meydana gelebilme ihtimali bulunmaktadır.

·              Aileler çocuklarının teknoloji kullanımına süre kısıtlaması getirmeli ve uygulamalıdır. 

·              Ebeveynin çocuğun hangi sanal ortamlarda bulunduğunu, seyrettiği içeriğin yaşına uygun olup olmadığını daha rahat kontrol edebilmesi için küçük çocukların telefon ve bilgisayar kullanımı ailelerin yanında ortak alanda olmalıdır.

Teknoloji ile çok fazla vakit geçiren, teknoloji olmadığında ne yapacağını bilemeyen, elinden alınmak istendiğinde verdiği tepkiler dolayısıyla ailelerin kısıtlanma uygulamasının zorlaştığı durumlarda bir çocuk-ergen psikiyatri uzmanından yardım almakta fayda bulunmaktadır. Bu tarz durumlarda ileride çocuklarda teknoloji bağımlılığı rahatsızlığının ortaya unutulmamalıdır. Ailelerin bu durumda mutlaka çocuk ve ergen psikiyatri uzmanından yardım almaları gerekmektedir.