Disleksi Nedir?

Disleksi; öğrenme güçlüğünün bir türüdür. Disleksiye sahip bireylerin zekası normal veya normal üstü bir seviyededir.Dislektik bireyler okuma, yazma, heceleme, sosyal algılama, kendini ifade etme, iletişim kurma alanlarında sıkıntı yaşarlar. Disleksi, bir hastalık değildir. Gelişimsel ve nörolojik bir farklılıktır.

Ülkemizde disleksi ya da özel öğrenme güçlüğü tanısı koyulabilmesi için bireyin ilkokula başlaması gerekmektedir. Bunun en önemli nedeni ise, aileler okula hazırlık döneminde çocuklarındaki öğrenme farklılıklarını gözlemlemekte zorlanmaktadır.İlkokula başlayan çocuklarının okumayı ve yazmayı öğrenememesi ailelerde panik yarattığı için arayış bu yaşlarda başlamaktadır.Bu nedenle okul öncesi öğretmenlerinin ve eğiticilerin bu dönemdeki farklılıkları bilmeleri ve çocukları çok iyi gözlemlemeleri çocuk için erken eğitime başlanabilmesi adına çok büyük fayda sağlayacaktır.

Disleksi; özel öğrenme güçlüğü türlerinin en fazla karşılaşılan çeşididir. Disleksi; okuma sorunlarını içerir. Hiç okuyamamadan, atlama, ekleme, ters çevirme, heceleyerek okuma gibi geniş bir şekilde kendini gösterir.

Özel öğrenme güçlüğünün diğer türleri şunlardır:

Disgrafi
Diskalküli·
Dispraksi

Çocuklar sadece tek bir öğrenme güçlüğü alanından etkilendiği gibi tamamından etkilenen çocuklarda vardır.

Okul öncesi dönemde karşılaşılacak belirtiler genel olarak şöyledir;

Konuşma ile ilgili sorunlar(Geç konuşma,sözcüklerde hece karıştırma,sözcükleri hatırlamakta zorluk,kısıtlı dil kullanımı,sıralı yönergeleri yerine getirmede zorluk,heceleme ve fonolojik sorunlar)

Sosyal becerilerle ilgili sorunlar( İkili ilişkilerde zorlanma,dikkat ve odaklanma güçlükleri,şarkı-şiir ezberleyememe,etkinliği yarım bırakma)
İnce ve kaba motor becerilerde zorlanma(Denge-koordinasyon sorunları,sakarlık ve dikkatsizlik,el tercihinde gecikme,tersten yazma)

Okul döneminde karşılaşılacak belirtiler ise şöyledir ;

1.Okumayı-öğrenmekte zorlanma (yanlış okuma, atlama, tersten okuma, ekleme yapma),

2.Yanlış-ters-eksik yazma,

3.Şekil-yazı kopya etmede zorlanma,

4.Noktalama işaretlerini unutma,

5.Okuduğunu anlama problemleri,

6.Dört işlemde zorlanma,

7.Problemi anlayamama-şema oluşturamama,

8.Okul kurallarını anlamlandırmada ve uymada zorluk yaşama,

9.Zaman (gün, ay, yıl, mevsim) kavramında zorlanma,

10.Arkadaşlık ilişkilerinde problemler yaşama,

DİSLEKSİ TEDAVİSİ VAR MIDIR?

  Disleksi tedavi edilerek ortadan kaldırılabilen bir durum söz konusu değildir. Ancak eğitimle disleksinin yaşantımızda meydana getirdiği zorlukların aşılması söz konusudur.Yapılan çalışmalarla birey kendi öğrenme yöntemlerini belirleyerek yaşadığı akademik sıkıntıları çözmeyi öğrenmektedir.
  Tek başına çocuklarda görülen öğrenme güçlükleri türlerinden herhangi birinde ve beraberinde yaşanan bir dikkat ile ilgili bir problem varsa uzmanlarca ilaç desteği önerilebilir. Bu durumda dikkatin sağlanabilmesi ve yapılan çalışmaların daha etkili olabilmesi için mutlaka verilen ilaçların ebeveyn gözetiminde kullanılması gerekmektedir.
  Bir öğrenciye disleksi veya diğer özel öğrenme güçlüğü türlerinden herhangi birinin tanısı konulmadan önce uygulanması gereken basamaklar vardır. Hiçbir öğretmen kendi deneyimleri doğrultusunda bir öğrenciye öğrenme güçlüğü (disleksi) tanısı koyamaz.Sadece belirtileri gözlemleyip,var ise aileye bu konuda rehberlik sağlayarak çocuk psikiyatristine yönlendirebilir.Öğrenme güçlüğü ya da disleksi olasılığında şüphelenilen öğrenci öncelikli bir çocuk psikiyatrı tarafından muayene edilir, daha sonra uzman psikologlarca gerekli disleksi testi uygulanıp ,gözlemler sonucunda disleksi tanısı koyulabilir.

Tanı sürecinden sonra özel eğitim alanında uzman kişiler tarafından yapılan eğitsel değerlendirmeler sonucunda öğrencilerin hem beceri hem yetenekleri belirlenir ve eğitime başlanır. Değerlendirmeler sonucunda zayıf-güçlü yanlar tespit edilerek desteklenme ve geliştirilmeye yönelik programlar hazırlanmaktadır.
Oluşturulacak program çocuğun yetenekleri, hali hazırda sergilediği beceri performanslarına göre çocuğa özel olarak geliştirilmelidir.

Buca Mutlu Çocuklar Özel Eğitim Merkezi - İzmir Disleksi Merkezi

Zihinsel Engelliler Sınıf Öğretmeni ve Eğitim Koordinatörü

Cansu SARI

Disleksi Nedir?

Merak Ettikleriniz

Disleksi Nedir?